OPERACIJA ŽUČNE KESE

KAMENAC U ŽUČNOJ KESI

Žuč je tečnost koju luči jetra i koja se skuplja u žučnoj kesi, odakle se prazni kada je potrebna za varenje masne hrane. Kontrakcijama glatke muskulature iz zida žučne kese potiskuje se žuč u dvanaestopačačno crevo, čime se omogućava varenje hrane. Povećana koncentracija žuči u žučnoj kesi stvara mogućnost pojave žučnih kamenaca. To se naročito odnosi na povećanu koncentraciju holesterola u samoj žuči, kada se stvaraju holesterolski kamenčići. Kamenci mogu biti holesterolski, pigmentni-bilirubinski i mešoviti. Prilikom hemolitičkih oboljenja ili infekcija žučne kese javljaju se pigmentni kamenčići koji imaju tamniju boju.

Kamen u žučnoj kesi se pojavljuje u kod osoba koje imaju genetsku predispoziciju, zatim usled starosti, gojaznosti i nepravilne ishrane. Češće se javlja kod žena nego kod muškaraca, a poznato je da hormonske promene u trudnoći mogu značajno uticati na pojavu kamena u žuči. Žučna kesa koja stvara kamence je bolesna i uklanja se operativnim putem.

Među komplikacijama su najčešće perforacije, gangrena žučne kese i pojava priraslica koje vezuju žučnu kesu sa drugim organima. U vrlo retkim slučajevima može da dođe do komplikacije bolesti u vidu akutnog pankreatita, koji kada se javi sa hemoralgijama može doći do životno ugrožavajućeg stanja.

SIMPTOMI

Vrlo često pojava kamenaca u žučnoj kesi prolazi asimptomatski, tako da pacijenti za njih saznaju slučajno prilikom ultrazvuka abdomena zbog neke druge bolesti. Jedan od prvih simptoma pojave kamenaca u žučnoj kesi je bol ispod desnog rebarnog luka, obično pola sata nakon konzumiranja masne i začinjene hrane ili koštunjavog voća. Napadi bolova se nazivaju žučnim kolicima. Bol može da se širi prema ramenu i desnoj lopatici ili kičmi, retko u pravcu grudnog koša, a pojačava se pri kretanju i dubokom kašljanju. Bolovi mogu da traju i ceo dan i vremenom se pogoršavaju. Ako bol traje duže od jednog dana obično se radi o akutnoj upali žučne kese. Od simptoma se još mogu javiti mučnina, povraćanje, dijareja i iscrpljenost. U nekim slučajevima može doći do poremećaja varenja i nadutosti stomaka. Kada se kamenci zaglave u glavnom žučnom vodu može doći do pojave žutice (prebojenost kože i beonjača). Kako bolest napreduje bol može da se javi i bez unosa hrane. Kod pojave komplikacija temperatura tela je obično dosta povišena.

UPALA ŽUČNE KESE

Akutna upala zida žučne kese ili akutni holecistitis je česta bolest na našim prostorima koja je uglavnom udružena sa pojavom kamenaca u žučnoj kesi (bilijarna kalkuloza). Uglavnom se radi o opstrukciji vrata žučne kese čiji otvor delimično ili potpuno zatvori žučni kamenac. Pored akutne upale žučne kese može da se javi i hronična upala žučne kese o kojoj govorimo kada dolazi do povremenih opstrukcija žučnih kanala žučnim kamencima. Pored navedenih simptoma kod pojave kamenaca u žučnoj kesi, kod upale može da se pojavi povišena telesna temperatura i groznica.

Lečenje akutne upale žučne kese podrazumeva smirivanje bolova i infekcije, kao i poboljšanje opšteg stanja mirovanjem i prekida se unošenje hrane i vode na usta. Pacijent dobija infuziju, lekove protiv bolova, spazmolitike i antibiotike širokog spektra. Nakon smirivanja upale preporučuje se hirurško odstranjivanje žučne kese (holecistoktomija).

DIJAGNOSTIKA

Upala žučne kese i pojava kamena u žučnoj kesi se utvrđuju najpre fizikalnim pregledom, zatim ultrazvukom i laboratorijskim analizama krvi i urina. Kod sumnje na neku od komplikacija pacijent se upućuje na pregled magnetnom rezonancom ili endoskopsku retrogradnu holangiopankreatografiju (ERCP) koja se koristi kao dijagnostička metoda i kao metoda lečenja.

Operacija žučne kese se naziva holecistektomija i u Hirurgiji Dr Đoković je izvode: Dr sc. med. opšte hirurgije Aleksandar Đoković, spec. opšte hirurgije dr Mihajlo Bezmarević i spec. opšte hirurgije dr Mitrović i drugi opšti hirurzi. Operacijom se uklanja žučna kesa kod: pojave kamenca u žučnoj kesi (holelitijaza), kamena u žučnim putevima (holedoholitijaza), upale žučne kese (akutni ili hronični holecistitis), bilijarne diskinezije, bilijarnog pankreatitisa i kod pojave polipa žučne kese.

PRIPREMA ZA OPERACIJU

Pre operacije neophodno je da pacijent obavi potrebne preglede (internistički sa EKG-om i anesteziološki). Minimum osam sati pre operacije ne treba unositi hranu i vodu. Za čišćenje creva se primenjuje preporučeni laksativ. Mnogi pacijenti će morati da prekinu sa korišćenjem svoje uobičajene terapije lekovima nekoliko dana pre operacije.

LAPAROSKOPSKA OPERACIJA ŽUČNE KESE

Hirurgija Dr Đoković poseduje najsavremeniju opremu (laparoskopski stub i laparoskopski instrumenti) za laparoskopiju koja omogućava izuzetno precizno izvođenje operacija. Laparoskopske operacije se nazivaju i minimalno invanzivnim jer omogućavaju da se umesto velikog reza na stomaku, pacijent operiše kroz tri – četiri reza veličine do jednog centimetra. Dakle nema presecanja struktura prednjeg trbušnog zida kao kod otvorene metode. Najpre se kroz rez na pupku uvodi gas CO2 u stomak, koji podiže trbušni zid i omogućava radnu atmosferu za laparoskopiju. Nakon toga se uvodi laparoskop – aparat koji na svom kraju ima elastičnu cev sa kamerom i osvetljenjem, a potom i ostali potrebni instrumenti. Hirurg na monitoru prati izvođenje operacije u realnom vremenu. Žučna kesa se odstranjuje, a žučni kanali se spajaju direktno sa dvanaestopalačnim crevom u koje se žuč direktno uliva. U nekim slučajevima potrebno je obaviti endoskopsko vađenje kamenaca zaglavljenih u žučnim putevima. Kontrolni ultrazvučni pregled može da se obavi nakon intervencije dok je pacijent još u operacionoj sali. Nakon operacije se mali rezovi ušivaju i ožiljci ostaju gotovo neprimetni.

Laparoskopska operacija se izvodi u opštoj anesteziji i traje oko četrdeset minuta. Pacijent u bolnici ostaje uglavnom jedan dan, nakon čega oporavak nastavlja u kućnim uslovima. Rizici od postoperativnih komplikacija su minimalni pri laparoskopskoj operaciji žučne kese, a pacijenti imaju i daleko manje bolova. Laparoskopska operacija žučne kese je vrlo komforna za pacijente i sa pravom se naziva vikend hirurgija.

OPERACIJA ŽUČNE KESE OTVORENOM METODOM

U pojedinim slučajevima odstranjivanje žučne kese nije moguće laparoskopskom metodom i tada se primenjuje stariji otvoren pristup. Neretko hirurški tim donosi odluku o prelasku na otvorenu metodu operacije kada nije moguća potpuno odgovarajuća vizuelizacija organa ili kod pojave komplikacija. Žučna kesa se odstranjuje kroz veći rez dužine pet do sedam centimetara. Oporavak nakon operacije otvorenom metodom traje nešto duže i podrazumeva jače bolove.

OPORAVAK