ARTROSKOPIJA

ŠTA JE ARTROSKOPIJA?

Artroskopija je minimalno invanzivna metoda koja omogućava detaljan pregled unutrašnjosti zgloba i određene zahvate lečenja. Obavlja se bez podizanja zglobne kapsule i omogućava detaljan uvid u sva tkiva i strukture unutar zgloba. Artroskopija se koristi kao dodatna dijagnostička metoda kada RTG snimci ne daju dovoljno informacija o bolesti zgloba. Tom prilikom se mogu napraviti korekcije tkiva zgloba, kao i uklanjanje krvi, delova hrskavice i kostiju. Artroskopiji su dostupni zglobovi kolena, ramena, lakta, ručni zglob, skočni zglob i zglob vilice. Artroskopiju izvodi ortopedski hirurg posebno edukovan za rad sa artroskopom, optičkim uređejem na čijem vrhu se nalazi kamera i osvetljenje.

Prednosti artroskopije u odnosu na klasične metode operacije:

• Manja trauma vezivnog tkiva
• Kraći oporavak nakon operacije
• Bolja vidljivost unutrašnjosti zgloba koji se operiše
• Smanjena mogućnost komplikacija
• Manje bolova nakon operacije
• Minimalni ožiljci od intervencije (dva – tri reza veličine pola centimetra)

PRIMENA

Artroskopija se najčešće primenjuje u sportskoj medicini prilikom dijagnostike i lečenja sportskih povreda. Ova metoda može da se dopuni ultrazvukom zgloba i punkcijom tečnosti iz zgloba, uz slanje uzorka na citološku ili mikrobiološku analizu.

ARTROSKOPIJA KOLENA

Artroskopija kolena započinje pozicioniranjem dva reza sa obe strane kolena i uvođenjem artroskopa, dok se pregled prati na monitoru. Na ovaj način mogu da se utvrde povrede ligamenta, meniskusa, tetiva, oštećenje zglobne hrskavice, prelomi zgloba, tragovi slobodne hrskavice i kosti, upala sinovije kolena i pojava slobodne tečnosti. U zavisnosti od oboljenja i uočenog stanja, hirurg može da izvrši korekciju hrskavice i ostalih tkiva. Artroskopija kolena može da dovede do izlečenja prekida meniskusa, tetiva i ligamenata, kao i zglobnog preloma i sinovitisa (upala sinovialne membrane). Nakon artroskopije kolena pacijent se zadržava u bolnici jedan dan, a već sutradan može samostalno da hoda.

ARTROSKOPIJA RAMENA

Artroskopija ramena je jedna od najčešćih intervencija ramena, najviše primenjivana kod sportista. Primenjuje se kod čestih slučajeva isčašenja ramena, oštećenja zglobne hrskavice, suženog prostora između gornjeg okrajka nadlaktne kosti i akvimioklavikularnog zgloba što utiče na ograničavanje pokreta, kao i kod pojave slobodnih zglobnih tela.

Isčašenje ramena je često oboljenje i može biti prednje, donje, zadnje i višesmerno. Artroskopija ramena se primenjuje kod akutnog i hroničnog isčešenja, kada postoji prisustvo traume (oštećenje tkiva). Rame se stabilizuje artroskopski pomoću uvođenja koštanih sidara koji imaju zadatak da učverste oštećena tkiva.

Artroskopija ramena se vrši kada je potrebno rekonstruisati rotatornu manžetnu (četiri mišića koja učvršćuju rame) bez obzira da li je problem nastao kao posledica traume ili usled degenerativne bolesti. Nakon četvoronedeljnog oporavka od artroskopije ramena se primenjuje kineziterapija (vežbe za jačanje muskulature ramena).

ARTROSKOPIJA SKOČNOG ZGLOBA

Skočni zglob je najviše izložen povredama tokom sportskih aktivnosti u odnosu na druge zglobove u telu. Budući da je nova artroskopska oprema male veličine moguće je operisati sve delove skočnog zgloba artroskopskom metodom. Artroskopija skočnog zgloba se primenjuje kod nestabilnosti skočnog zgloba, prednjeg i zadnjeg impigementa zgloba, preloma zgloba, infekcije zgloba, artroze zgloba, osteohondralne lezije zgloba i sinovitisa zgloba. Artroskopska operacija skočnog zgloba daje dobre rezultate kod mnogih degenerativnih oboljenja koja su ranije teško lečena. Najčešće se radi o artrozi skočnog zgloba koja pacijentima zadaje velike probleme. U tim slučajevima se primenjuje artrodeza koja omogućava pacijentima sa teškim slučajevima artroze skočnog zgloba da se vrlo brzo oporave i vrate svojim aktivnostima.

ARTROSKOPIJA LAKTA

Artroskopijom lakta se, pored dijagnostike obavlja intervencija kod povreda zgloba, infekcije zgloba, sinovitisa, osteohondralnih lezija, burzitisa, mikrofraktura, plika sindroma i kod pojave slobodnih zglobnih tela. Artroskopija lakta je vrlo korisna kod uklještenja sluzne kesice u zglobu, što se vrlo često dešava kod sportista i kod osoba koje podižu velike terete. Kod artroskopije lakta postoji manji rizik od pojave komplikacije u vidu oštećenja krvnih sudova i nerava, ali je znatno manji rizik od pojave kontrakture zgloba nego kod otvorenih operacija.

PRIPREMA ZA ARTROSKOPIJU

Pre operacije naophodno je da se pacijent pripremi putem laboratorijskih analiza urina i krvi, internističkog pregleda sa EKG-om i pregleda anesteziologa. Lekare treba detaljno upoznati sa istorijom bolesti i terapijama koje se primenjuju trenutno ili su se primenjivale u prethodnim mesecima. Nekoliko dana pre artroskopije potrebno je prekinuti upotrebu lekova i dijetetskih suplemenata koji utiču na zgrušavanje krvi. Potrebno je unapred obezbediti pratnju druge osobe prilikom izlaska iz bolnice jer hod može biti otežan.

KAKO SE IZVODI ARTROSKOPIJA?

Artroskopija se izvodi u opštoj anesteziji ili blok anesteziji i traje najčešće oko sat vremena. Najpre hirurg određuje mesto reza putem kog će uvesti artroskop i ostale instrumente potrebne za pregled ili terapiju. Zglob se puni fiziološkim rastvorom kako bi se stvorila radna sredina. Artroskop je instrument u obliku elastične cevi, na čijem se vrhu nalazi sklop sočiva i osvetljenje. Snimljena slika se prenosi putem optičkih kablova i kamere na monitor, preko koga se u realnom vremenu prati i koordinira operacija.

Za vreme artroskopije se donosi odluka o potrebnom terapijskom zahvatu ukoliko je on moguć ovim putem. U nekim slučajevima se pravi dodatni rez putem kog se uvode dodatni instrumenti ili materijali potrebni za operaciju.

Artroskopija je vrlo bezbedna procedura, sa veoma retkim komplikacijama u vidu otoka i krvarenja, oštećenja nerava i krvnih sudova, u manje od jednog procenta svih slučajeva. Nakon procedure, rezovi se ušivaju i rane se previjaju zavojima. U prvim danima nakon operacije treba voditi računa da se postavljen zavoj ne pokvasi.

OPORAVAK