BARIJATRIJSKA HIRURGIJA

GOJAZNOST KAO ZDRAVSTVENI PROBLEM

Gojaznost je globalni medicinski problem jer sve veći broj ljudi ima problem sa patološkom gojaznošću. Glavni faktori rizika od preterane gojaznosti leže u modernom stilu života koji podrazumeva ishranu bogatu mastima i šećerom uz nedovoljno kretanja. Ali ne treba zanemariti ni genetsku predispoziciju. Preterana gojaznost može da nastane i kao posledica pojedinih bolesti, najpre disbalansa hormona i bolesti štitne žlezde.

Lečenje patološke gojaznosti podrazumeva multidisciplinaran pristup jer gojaznost najčešće prate brojne pridružene bolesti. Stoga lekari više specijalnosti rade u timu: anesteziolog, opšti hirururzi, endokrinolog, kardiolog, pulmolog, psihijatar i nutricionista.

KOME SE PREPORUČUJE BARIJATRIJSKA OPERACIJA?

Barijatrijska operacija se preporučuje osobama koje imaju BMI indeks preko 35 za žene i od 40 za muškarca, što se smatra gojaznošću trećeg stepena. Preporučuje se i nešto manje gojaznim osobama (sa BMI 30 i više) kada gojaznost značajno utiče na rizike od komplikacija kardiovaskularnih i endokrinoloških bolesti. Takođe i osobama kojima gojaznost izaziva zdravstvene probleme sa zglobovima na nogama, upale žučne kese, masnu jetru, smanjenu plodnost, aterosklerozu, probleme sa kičmom, poremećaje disanja u snu i psihološke probleme.

BENEFITI BARIJATRIJSKE OPERACIJE

• Pacijenti u prvim mesecima nakon operacije gube mesečno između dva i sedam kilograma, u zavisnosti od korišćene metode
• Poboljšava se stanje hroničnih bolesti kao što su dijabetes i hipertenzija
• Smanjuje se nivo masnoća u krvi
• Smanjuje se pritisak na zglobove i stopala
• Olakšava se disanje
• Olakšava se kretanje osobe i povećava se obim pokreta
• Osoba postaje sigurnija u sebe
• Stabilizuju se metaboličke funkcije
• Smanjuje se rizik od srčanog i moždanog udara

BARIJATRIJSKA OPERACIJA

Savremene barijatrijske operacije se izvode laparoskopski, što znači minimalno invazivno, sa nekoliko rezova od oko pola centimetra. Hirurg kroz male rezove uvodi laparoskop, aparat u obliku elastične cevi koji na vrhu ima kameru i osvetljenje, zatim i ostale instrumente. Moderni optički aparati omogućavaju vizuelizaciju abdomena i praćenje izvođenja operacije na monitoru. Prednosti laparoskopske metode su brojne, brži oporavak, manja trauma tkiva, manje bolova nakon operacije, kratak boravak u bolnici, manji rizik od pojave komplikacija, manji gubitak krvi i na kraju minimalni i gotovo neprimetni ožiljci. Laparoskopske operacije se obavljaju u opštoj anesteziji i traju oko sat vremena.

Hirurgija Dr Đoković poseduje najbolju svetsku opremu za laparoskopsku hirurgiju koja omogućava izuzetno precizan rad hirurga. Moderne barijatrijske operacije omogućavaju da pacijent na vrlo komforan način reši dugogodišnji problem postepeno gubeći kilograme. Nakon barijatrijske operacije osoba ne može da unosi velike količine hrane jer je zapremina želuca drastično smanjena, uglavnom za dve trećine. U Hirurgiji Dr Đoković se obavlja operativno postavljanje prilagodljive želudačne omče, sleeve resekcija i gastrični bypass. Izbor metode zavisi od stepena gojaznosti, godina i opšteg stanja pacijenta, ali i želje pacijenata.

Nedelju dana ili više (do mesec dana) pre operacije pacijent treba da se pridržava sugestija vezanih za redukovani unos hrane od 1000 kalorija. Pacijent treba da obavi niz specijalističkih pregleda, ultrazvuk abdomena i laboratorijske analize krvi i urina, kako bi se znalo njegovo tačno zdravstveno stanje i obavila odgovarajuća anesteziološka priprema. Ponekad je potrebno i da pacijent pre operacije obavi gastroskopiju ukoliko se sumnja na postojanje neke od bolesti želuca. Svi pregledi i laboratorijske analize se obavljaju u Hirurgiji Dr Đoković, u kratkom roku, tako da pacijentu ne oduzmaju mnogo vremena.

PRILAGODLJIVA ŽELUDAČNA OMČA

Barijatrijska operacija zvana prilagodljiva želudačna omča predstavlja postavljanje specijalne gastrične trake oko želuca koja ga deli na dva dela. Hrana stiže u manji deo želuca (džep) i izaziva sitost dosta brže nego inače. Gastrična traka se nakon postavljanja puni fiziološkim rastvorom putem malog porta ispod kože i time se podešava prohodnost želuca. Ova metoda nema poseban rizik od pojave operativnih i postoperativnih komplikacija. Prilagodljiva želudačna omča podstiče osećaj sitosti kod pacijenta i nije zahtevna kada je oporavak u pitanju. Pacijent ostaje u bolnici samo jedan dan nakon operacije i nastavlja sa normalnim unosom hrane, bez smanjene resorpcije i smetnji pri varenju.

SLEEVE RESEKCIJA

Želudačna sleeve resekcija podrazumeva operativno uklanjanje dve trećine zapremine želuca, što se ne odražava na njegovo funkcionisanje. Operacijom želudac dobija izgled rukava ili cevi, njegov višak se odstranjuje, a tok hrane u dvanaestopalačno crevo ostaje nepromenjen. Smanjivanjem obima želuca onemogućen je unos veće količine hrane. Smanjuje se i nivo hormona koji izaziva glad, tako da se sitost javlja sa malom količinom hrane. Ova operacija je pogodna i za izuzetno gojazne osobe i omogućava brz gubitak kilograma. Pacijent ostaje u bolnici dva ili tri dana, nakon čega oporavak nastavlja u kućnim uslovima.

GASTRIČNI BYPASS

Operacija gastrični bypass omogućava preusmeravanje hrane, budući da se uklanja 7/8 želuca i gornji deo tankog creva, oko 3/4. Veći deo želuca, dvanaestopalačno crevo i prednji deo tankog creva se isključuju iz puta hrane kroz gastrointestinalni trakt, ali ostaju u abdomenu. Mali deo želuca koji ostaje ima oblik džepa i očuvanu funkciju varenja hrane, povezuje se sa donjim delom tankog creva. Donji i gornji deo takog creva se povezuju kako bi se želudačna kiselna, enzimi i žuč ulivali u donji deo tankog creva.

Gastrični bypass se odražava na smanjenu apsorpciju hranljivih materija, što pored smanjene količine unete hrane zbog redukcije želuca, doprinosi mršavljanju. Promena puta unete hrane ima pozitivno dejstvo na crevne hormone koji regulišu sitost.

Ova operacija je pogodna za dugotrajan gubitak kilograma kod veoma izražene gojaznosti. Nakon operacije pacijent mora da nadoknađuje vitamine i minerale kroz upotrebu dijetetskih suplemenata. Pacijent ostaje u bolnici tri – četiri dana nakon čega nastavlja oporavak u svom domu.

OPORAVAK I ŽIVOT POSLE BARIJATRIJSKE OPERACIJE